Theo quan sát thì 6/10 người đi làm ở Việt Nam làm cùng lúc nhiều công việc, một công việc chính thức và vài cái không chính thức. Không chính thức có thể là freelance, lập trình, môi giới hoặc kinh doanh sống bằng hoa hồng như bảo hiểm, bất động sản, kinh doanh nhỏ….Nguyên nhân chính dẫn đến viêc này là do phần thu nhập cố định từ công việc chính không đủ đáp ứng chi tiêu của bạn, và lý do khác là ai cũng muốn tận dụng thời gian rảnh rỗi của mình để làm kiếm thêm tiền để dành hoặc đầu tư lâu dài.
Ở đây có 2 trường hợp chúng ta cần phân biệt:
Trường hợp 1 là những người có lương cứng đủ và nhận được thù lao hoa hồng cộng thêm hàng quý hoặc hàng năm.
Còn trường hợp thứ 2 là không có lương cứng hoặc lương cứng quá ít, sống chủ yếu dựa vào thu nhập không định kì như tiền thưởng, hoa hồng, thù lao.
Nếu như bạn rơi vào trường hợp một. Khi nhận được hoa hồng, bạn nên để chúng thành một khoản tiết kiệm lâu dài hoặc là đầu tư hoặc là học hành. Nên chú ý rằng là mức lương cứng của bạn phải đủ đáp ứng cuộc sống thường ngày của mình. Việc này sẽ tạo ra được tâm lý thoải mái cho bạn vì nếu tiền hoa hồng có giảm thì bạn vẫn có cuộc sống như mọi khi.
Còn nếu như bạn ở vào trường hợp hai, mức lương cứng của bạn không đủ sống thì hơi khó khăn hơn một chút. Đây là cách bạn nên làm: mỗi khi nhận được khoản thu nhập bạn nên chia làm 3 phần: 1 phần chi tiêu “spending account”, 1 phần trả thuế hoặc mua bảo hiểm “insurance account”, 1 phần để tiết kiệm “saving account”. Tỉ lệ giữa 3 phần điều chỉnh tuỳ thời điểm khác nhau và tuỳ vào mỗi người.
Đầu tiên bạn sẽ làm gì với phần tiền trong tài khoản chi tiêu “spending account”: Trả lương cho mình. Lương cố định, hàng tuần, hàng tháng hoặc hàng gì mà bạn muốn. Cách tính mức lương trả cho bạn dễ nhất là tính trung bình trong vòng 1 năm trở lại đây thu nhập của bạn trung bình là bao nhiêu để có thể tính toán mức lương hợp lý. Trả lương cao cho mình, bạn có thể sẽ phải gặp khó khăn lập tức. Còn khi bạn trả quá thấp, bạn sẽ không có nhiều động lực, uể oải và không có nhiều năng lượng tái tạo để làm việc và tăng thu nhập.
Nên chú ý việc trả lương cho chính mình rất quan trọng. Bạn phải đảm bảo đủ chi phí đáp ứng được cuộc chạy đua marathon, không nên có thói quen có bao nhiêu thì tiêu hết bấy nhiêu. Bạn nên chấp hành đúng nguyên tắc trả lương mình đặt ra để khỏi phải đắn đo suy nghĩ mỗi khi có thu nhập mới.
Phần thứ 2 là tài khoản cho việc trả thuế và mua bảo hiểm “insurance account”. Đôi khi các doanh nghiệp trả hoa hồng không khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của bạn. Bạn phải hỏi rõ vấn đề này với đơn vị chi trả vì nếu không bạn sẽ phải tự kê khai và đóng thuế thu nhập cá nhân hàng năm. Ngoài ra người có thu nhập không thường xuyên sẽ có những hạn chế như là: không có bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. Sức khỏe là cái quý giá không gì mua được nên bạn nên giảm thiểu rủi ro trong hoàn cảnh này bằng cách sử dụng một phần thu nhập để mua bảo hiểm y tế, sức khoẻ hay tai nạn.
Còn phần còn lại dành cho tiết kiệm và đầu tư “saving account”. Bạn có thể quyết định hình thức tiết kiệm, đầu tư cho phù hợp với mình và giúp bạn có thể đạt được ước mơ tài chính của mình một cách nhanh nhất.
